پیچ و مهره ابزارآلاتی برای ایجاد اتصالات بین قطعات و یا سطوح مختلف هستند. از آنجا که اتصالات پایه و اساس بسیاری از تجهیزات، دستگاه‌ها، ماشین‌ها، سازه‌ها و… است، پیچ و مهره‌ها هم از کاربردی‌ترین و مهم‌ترین ابزارآلات صنعتی به شمار می‌آیند. وقتی با ظاهر پیچ و مهره‌ها این ابزارهای کاربردی نگاه می‌کنیم، ابزارهایی ساده را می‌بینیم. وجه اشتراک تمامی پیچ و مهره‌ها بدنه رزوه شده آن‌ها است. به همین دلیل رزوه کردن یا دنده زنی از اصلی‌ترین فرایندهای تولید پیچ و مهره است. رزوه کردن پیچ و مهره‌ها به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. یکی از بهترین روش‌های ایجاد رزوه یا دنده بر روی این محصولات، تراش پیچ و مهره است. تراشکاری پیچ و مهره با هدف دنده زنی و یا شکل دهی برخی از بخش‌های پیچ‌ها و مهره‌ها انجام می‌شود. این کار توسط دستگاه‌های تراش انجام می‌شود و با توجه به حساسیت رزوه کردن، این کار نیاز به اپراتور ماهر دارد. در ادامه مقاله با ما باشید تا اطلاعاتی مفید از تراش پیچ و مهره را در اختیار شما قرار دهیم.
تراش پیچ و مهره چیست
پیچ و مهره‌ها به عنوان ابزارهایی ساده تلقی می‌شوند، اما با توجه به نقش و کاربردی که در صنایع مختلف دارند، آن‌خا باید بسیار دقیق و محاسبه شده ساخته شوند. بطوریکه تمامی بخش‌های تولید از ترکیب شیمیایی و جنس مواد آن گرفته تا فرآیندهای تولید و سایزبندی آن، توسط استانداردها تعیین و تعریف می‌شود.
ساخت پیچ و مهره در چندین مرحله مختلف انجام می‌شود. یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مراحل تولید پیچ و مهره‌ها، رزوه کردن آن‌ها است. در واقع باید بر روی سطح مفتول‌ها برای پیچ‌ها و در داخل حفره مهره‌ها، دنده‌هایی به شکل مارپیچ ایجاد شود که به آن رزوه یا دنده پیچ و مهره می‌گویند. رزوه کردن پیچ و مهره به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. در واقع هریک از این روش‌ها برای ایجاد نوع خاصی از رزوه‌های پیچ و یا مهره انجام می‌شود.
رزوه کردن پیچ و مهره به دو روش ریخته گری ، قالب گیری و ماشینکاری آن‌ها انجام می‌شود. روش ریخته گری روشی با تلرانس ابعادی و خطای زیاد است و برای رزوه‌های معمولی مناسب است. برای رزوه‌های خاص با شکل و زاویه‌های مختلف دیگر روش ریخته گری جواب نمی‌دهد. در این صورت است که به سراغ ماشینکاری پیچ و مهره‌ها می‌رویم. در ماشین کاری با استفاده از دستگاه‌های خاصی، سطح پیچ و حفره مهره، رزوه می‌شوند. معمولا ماشینکاری پیچ و مهره برای رزوه کردن آن‌ها به سه روش زیر انجا می‌شود.
سایر محصولات: خرید سیم بکسل
- حدیده
- قلاویز
- تراشکاری
چون مقاله حاضر در رابطه با تراش پیچ و مهره است، به شرح دو روش اول نمی‌پردازیم و به سراغ روش سوم و یا همان تراشکاری پیچ و مهره می‌رویم.
تراش پیچ و مهره به منظور رزوه کردن آن، روشی زمانبر است، بنابراین فقط برای رزوه‌های خاص و آن‌هایی که با روش‌های دیگر قابل انجام نیستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته گاهی برای شکل دادن سر(گل پیچ) و یا انتهاپیچ و بخش‌های مختلف مهره هم از ماشین‌های تراش و تراش دادن پیچ و مهره استفاده می‌شود. بنابراین تراش پیچ و مهره به رزوه کردن آن محدود نمی‌شود.
تراش پیچ و مهره با استفاده از ماشین تراش انجام می‌شود. برای رزوه کردن پیچ و مهره‌ها با استفاده از ماشین تراش به یک اپراتور ماهر نیاز است تا رزوه کردن به درستی و در زوایای مناسب انجام شود.
یکی از نکاتی که قبل از تراشکاری پیچ و مهره باید انجام شود این است که ابتدا هدف تراش پیچ و مهره را مشخص کنید. یعنی ابتدا نوع هندسه رزوه‌ها، زاویه بین دنده‌ها، عمق شیارهای ایجاد شده و… باید مشخص شود. زیرا رزوه‌ها در مدل‌ها و هندسه‌های مشخصی طراحی شدهاند، برخی دارای هندسه مثلثی هستند و برخی طرح ذوزنقه دارند، همچنین برخی رزوه‌ها نسبت به محور پیچ زاویه 30 درجه دارند و برخی به صورت 60 درجه رزوه می‌شوند. تمامی این مشخصات باید از قبل تعیین و تراشکاری با توجه به آن‌ا انجام شود.
بسیاری از ماشین‌های مدرن امروزه دارای برنامه‌های خاصی هستند که با کد نویسی می‌توان تمامی برنامه‌های مورد نظر مانند نوع رزوه را به آن‌ها داد و تمامی مراحل ساخت پیچ و مهره و تراش آن‌ها را در حافظه دستگاه وارد کرد و با توجه به برنامه داده شده، تمامی مراحل ساخت بر طبق کدها و به صورت اتوماتیک انجام می‌شود.
برای تراش پیچ و ساخت آن، ابتدا یک میله یا مفتول آورده شده و در اندازهای مشخصی برش داده می‌شود، سپس این میله باید رزوه شود. میله مذکور در داخل دستگاه تراش قرار داده شده و با توجه به مدل، نعو، زاویه و سایزی مورد نظر، توسط دستگاه شیارهایی به صورت مارپیچ و یا استوانه‌ای، بر روی سطح میله داده شده و رزوه شکل می‌گیرد.
برای رزوه مهره‌ها باید ابتدا حفره‌ای در سایزهای مختلف و بر طبق قطر مهره (بر اساس سایزبندی که استانداردها انجام می‌دهند)، توسط ابزار مخصوصی همچون دریل در مهره ایجاد شده و سطح داخلی این مهره رزوه می‌شود. باید توجه کنید که رزوه پیچ و مهره‌ها باید با هم همخوانی و تناسب داشته باشند.
